LCD Ekran Çeşitleri ve LCD Uygulamaları
LCD ekranlar, diğer pek çok elektronik ürün gibi 21. yüzyılda kullanılmaya başlanan cihazlardır. 20. yüzyılın tüplü ekranlarını piyasadan sildikten çok kısa bir süre sonra aynı kaderi kendisi de yaşadı ve günümüz de çok sık kullanılmamasına karşın elektronik sektöründe hala önemli bir yere sahiptir. Elektronik alanında görüntü birimi olarak hala önemli bir oranda karşımıza çıkmaktadır.
Bu bölümde, LCD ekran çeşitleri üzerinden giderek elektronik sektöründe nasıl ve ne amaçlı kullanıldığını anlatacağız. İlk olarak LCD panelleri tanımladıktan sonra elektronik devre uygulamaları ve programlama dilleri ile çalıştırılması hakkında bilgiler vereceğim.
LCD Ekran Nedir?
LCD terimi, Liquid Crystal Display kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Türkçe ifadesi ile sıvı kristal görüntü dür. Bu kristal görüntülerin her birine piksel denir. Bu piksellerin birleştirilmesi ile de gerçek bir görüntü elde edilir. Yani sıvı kristal yöntemi ile görüntü veren ekran sistemine LCD denilmektedir.
LCD Ekran Çeşitleri
LCD ekranlar, elektronik uygulamalar da kullanılması için iki farklı çeşitte üretilir.
Alfanümerik LCD Ekranlar
Bu ekran üzerinde sadece harf ve rakam yazdırılabilir. Genellikle basit elektronik devrelerde kullanılırlar. Ölçülen bir değeri ya da herhangi bir hesaplamayı göstermek için kullanılabilecek en basit ekran modelleridir.
Kullanım Alanları:
- Motor kontrol devrelerinde,
- Anlık değer alınan bazı robot uygulamalarında,
- Basit elektronik devrelerde.
Grafik LCD Ekranlar
Bu tür ekranlar ile grafik tarzı görüntüler alınabilir. Yani kısacası alanına uygun olarak istediğiniz her türlü görüntüyü bu ekrana taşıyabilirsiniz. TV ekranları, telefon ekranları ya da CNC ekranları Grafik LCD ekranlara örnek verilebilir.
Her türlü yüksek kalite de ekran görüntüsü alınması gereken yerlerde kullanılır. Alfanümerik LCD ekranlara göre görüntü almak daha zor ve fiyat açısından da daha pahalıdır.
Alfanümarik LCD Ekran Kullanımı
Alfanümarik LCD modelleri karakter ve satır sayısına göre ifade edilirler. Piyasada pek çok model alfanümarik LCD ekran bulunur. Bunlar “Karakter Sayısı x Satır Sayısı” olarak şöyledir: 16×1, 16×2, 20×2, 32×2, 40×2, 128×64, 240×128
Aşağıdaki resimde bir alfanümerik LCD ekranın bacakları ve ne amaçla kullanıldığı gösterilmektedir.
LCD Panel Bacakları ve Bağlantı Şekilleri
VSS: LCD panelin şase ucudur. Şase bağlantısı Vss ucu ile yapılır.
VDD: LCD panelin besleme ucudur. Besleme gerilimi (+5V) Vdd bacağından verilir.
VEE veya V0: LCD panelin kontrast ayarının yapıldığı ucudur. Bu kısma bir potansiyometre bağlanır. Bu sayede ekranın ışık ayarı yapılır.
RS: Register Select ifadesinin kısaltılmış halidir. Bu data ucu ile denetleyici den gönderilen bilgilerin hangi port ile göndereceği belirtilir.
RW: Gönderilen bilgilerin yazıldığı data ucudur. Bu bacak bağlantısı yardımı ile LCD panele yazılacak karakterler gönderilir.
E: Denetleyici ile LCD panel arasında bir veri alış verişi gerçekleştirileceği zamanda denetleyici Enable bacağının bağlı olduğu portu aktif konuma getirerek veri transferini sağlar.